رژیم غذایی از دیدگاه ابوعلی سینا

غذاها و گوارش آن ها

غذای چسبنده دیرتر از خوراک نا چسبنده فرو می رود )عبور می کند.( خیار پوست نکنده دیرتر از خیار پوست کنده سرازیر می گردد . نان سپوس داراز نان بی سپوس زودگذرتر است . کسی که از کار خسته شده است و عادت به خوراک لطیف دارد، چنانچه بعد از گرسنگی غذای غلیظی نظیر شیر برنج بخورد، خونش بجوش می آید و می شوردو نیاز به رگ زدن دارد، هرچند که ازفصد قبلی وی مدت زیادی نگذشته باشد . همچنین اگر شخص خشمگینی این کار را بکندبه همین درد گرفتار می گردد.

بدان که :

از آنجا که مزاج غذای شیرین را با شتاب می ربایدو نمی گذارد برسد و هضم شود، خون تباه می گردد. هر غذایی به تناسب ترکیبش خواصی دارد . پژوهشگران هندی و دیگران گفته اند : "نباید شیر و ترشی، ماهی و شیر با هم باشند، زیرا ممکن است بیماری هایی ببار آورند که جذام از آن جمله است " و گفته اند : "ماش همراه پنیر، ماش با گوشت پرنده و قاوت با شیر برنج زیان آور است . غذای چرب و روغنی را نباید در ظروف مسی نگهداشت. گوشت را نباید بر اخگر درخت کرچک بریان کرد".

غذاهای مزدوج ممکن است از دو وجه ملایم نباشند :

-1 ممکن است هر دو با هم هضم نشوند و هضم شده و هضم نشده هریک کنش جداگانه ای نشان دهد.

-2 در طعام مزدوج، آدمی بیشتر از یک نوع طعام را می خورد.

ورزشکار آن باستانی از خوردن چن د غذا به طور همزمان اجتناب می کرده اند . موقع ناهار فقط گوشت می خوردند و شامشان فقط از نان تشکیل می شد . بهترین موقع غذا در تابستان، خنک ترین ساعات تابستانی است . اگر گرسنگی زیادادامه یابد ممکن است معده به وسیله چرک های ناپسند انباشته شود.

بدان که : اگرکباب هض م شود بهترین غذا است . کباب آهسته می رود و در روده کور استراحت می کند .

شوربا هم غذای بدی نیست، اگر با پیازباشد بادها را رفع می کند و اگر بدون پیازباشد بادها را برمی انگیزاند . برخی می پندارند که بعد از خوردن گوشت برشته )شیشلیک( تناول انگور بسیار مفید است، در صورتی که چنین نیست و بالعکس بسیار بد است . همچنین خوردن شراب انگورهم بعد از تناول گوشت برشته خوب نیست . مطلوب آن است که بعد ازشیشلیک دانه انار بی تفاله بخورند.

بدان که : گوشت تِیهو خشک است و یبوست می آورد . گوشت جوجه ترو ملین است . بهترین گوشت مرغ آن است که در شکم بزغاله و یا برّه برشته کنند، زیرا رطوبت را در چنین حالتی از دست نمی دهد . شوربای جوجه جهت اعتدال بخشیدن به خلط ها از آبگوشت مرغ موثرتر است، لیکن آبگوشت مرغ نسبت به آبگوشت جوجه ارزش غذایی بیشتری دارد . گوشت بزغاله در حالت سرد بهتر از حالت گرم است، زیرا بخارش فرو نشسته است . گوشت بره در حالت گرمی لذیذتر است، زیرا که بوی آن (سهوکه، بویی که از گوشت مانده می آید ) گداخته است . کسی که گرمی دارد نباید زیربا )شوربای زیره ( را با زعفَران مخلوط کند و کسی که سردی دارد حتماً باید زعفَران در زیربا بریزد. شیرینی هایی که دارای شکر هستند  مانندپالوده  خوب نیستند زیرا بند آورنده وعطش آور می باشند.

بدان که : اگر نان هضم نشود بسیار زیان آور است . اگر گوشت هضم نشود زیان آور است ولی زیانش به اندازه نان هضم نشده نیست و همانند آن ها را که نام بردیم، خود بر این منوال قیاس کنید.

منبع:کتاب قانون،کتاب اول